Gijzenzele, een gemeente vol erfgoed

Kapelletjes

Overzicht van de kapellekes

Er bestonden 4 kapelletjes in Gijzenzele.

 

de kapel van de Heilige Nicolaas van Tolentijn;

de kapel van de Heilige Barbara;

de kapel van de Heilige Donatus;

een kapelletje toegewijd aan Onze Lieve Vrouw.

Het enige nu nog overgebleven kapelletje is dat van de Heilige Barbara.

De Kapel van de H. Nicolaas van Tollentijn

De Kapel van de H. Nicolaas van Tollentijn

 

Deze kapel was gelegen op de wijk Briel

 

Het kapelletje van deze heilige werd opgericht in 1864 door de familie De Vreese.

 

Tot in 1834 was Gijzenzele kerkelijk met Gontrode verbonden. In laatstgenoemde gemeente bestond een grote verering voor deze heilige, met  een zijaltaar in de kerk en een jaarlijkse biddag.

 

De familie De Vreese moest wel een grote verering voor de heilige hebben gehad, want zoals we reeds hoger zagen, richten zij in 1884 op eigen kosten en op eigen grond een kapelletje op ter zijner ere.

 

Later ging de hoeve, waar de familie woonde en tevens ook het kapelletje over in handen van de familie Versnaeyen die ook het heiligdom trouw onderhield.

 

Dit kapelletje werd nooit als monument geklasseerd, vormde een grote hinder voor het optrekken van de nieuwbouw van de heer Versnaeyen, waardoor het tot verdwijnen was gedoemd.

 

In 1969 werd dit kapelletje volledig met de grond gelijk gemaakt.

De kapel van de H. Barbara

Over het ontstaan van de heilige Barbarakapel is weinig terug te vinden. Wel lijkt het zeker dat het in 1850 werd opgericht door de moeder van de latere burgemeester van Gijzenzele namelijk de heer Eeckhout  (burgemeester van Gijzenzele van 1876 -1888) .

 

Dat de kapel de naam Heilige Barbara meekreeg is niet zo verwonderlijk, want in Gijzenzele bestaat van oudsher een grote verering voor deze heilige. Zij heeft onder andere een zijaltaar in de kerk, een patroonsfeest en een congregatie.

 

Vroeger werd 14 dagen na Pinksteren ook een processie gehouden ter ere van de H. Barbara. De processie starte aan de kerk om zo langs de kerkstraat naar de Wulgenstraat (vroeger Driesstraat) te gaan waar de kapel zich bevindt. Na gebeden te hebben aan de kapel ging men zo verder langs de Sint Lievenstraat naar de Brielstraat waar zich het kapelletje van de H. Nicolaas van Tolentijn bevond. En na eveneens aan dit kapelletje te hebben gebeden ging men verder langs de Dorpstraat terug naar de kerk.

 

Op 2 juni 1946 komt de Kerkfabriek van Gijzenzele bijeen in buitengewone zitting. Op de aganda staat slechts een punt: het testament van dhr Jules Eeckhout.

 

De kerkfabriek ontvangt een legaat van een stuk land groot 17a 20ca en “een kapelleken in steen gebouwd “Barbarakapel” genaamd.

 

De erflater verlangt een eeuwigdurend jaargetijde en dito jaargebed.

 

Het legaat werd aanvaard door de kerkfabriek en de legaataflevering geberude voor notaris De Wilde op 2 maart 1947.

 

De H. Barbarakapel was de laatste jaren zeer zwaar in verval geraakt. Een van de oorzaken hiervan is zeker het afschaffen van de processie.

 

Want telken jare, enkele weken voor het uitgaan van de processie, kreeg het kapelletje een flinke opknapbeurt. En deze opknapbeurt was de laatste jaren steeds minder gebeurd. De herstellingen van dit in vervalgeraakte kapelletje kwamen op een eerder ongewone manier tot stand.

 

Het verhaal

 

Antoine Hertegonne verkeerde in kritieke toestand na een zwaar verkeersongeval en hij beloofde, indien zijn toestand gunstig evolueerde, de kapel te laten herstellen.

 

Zijn belofte trouw, zocht hij na zijn herstelperiode enkele medewerkers die hij vooral vond aan Julien Vermeulen, maar ook andere mensen gespecialiseerd in timmer- of metswerk verleenden hun medewerking.

 

Contacten met de toenmalige burgemeester Pien en pastoor  MOISSE verliepen vlot en al deze samenwerkingen hadden als resultaat een totaal vernieuwde kapel.

 

Zondag 24 juni 1984 werd de kapel met een aangepast feestprogramma ingewijd.

 

Het was meteen een heraansluiting op de vroeger traditie dat Gijzenzele jaarlijks 14 dagen na Pinksteren kapellekermis vierde, een gebeurtenis waarvan men hoopt, dat ze de komende jaren een vaste plaats op de feestkalender van de gemeente krijgt.

 

Hierna volgt het feestprogramma ter gelegenheid van de inwijding.

 

om 14.00 uur plechtige eucharistieviering opgedragen in de kerk te Gijzenzele en opgeluisterd door het zangkoor van Balegem.

om 15.00 uur processie die stoetsgewijze van de kerk via. de kerkstraat, Kraaienveldstraat, Brielstraat en Sint Lievenstraat naar de kapel gaat begeleid door het muziekkorps van Scheldewindeke; waarna inwijding van de Heilige Barbarakapel door pastoor Moisse van Gijzenzele.

om 16.00 uur optreden van de fanfare en het majorettenkorps uit Scheldewindeke.

om 16.30 uur voetbalwedstrijd met uitsluitend spelers van Gijzenzele, tijdens de pauze optreden van de fanfare en om 17.15 uur tweede speelhelft.

daarna gezellig samenzijn. Er is doorlopend vermaak voor jong en oud met o.a. drank en eetgelegenheid, haantjesbolling voor iedereen die wil en kan en een tekenwedstrijd voor kinderen tot 12 jaar.

De kapel van de H. Donatus

Hoge gebouwen zijn week aan inslag van donder en bliksem. En zo was dat ook met de molen van Gijzenzele. Men zocht een beschermer, en die vond men in de persoon van de Heilige Donatus,

 

Hij is de beschermer tegen donder en bliksem. En zo werd ter zijner ere een kapel opgericht. Deze kapel werd in de molenberg geplaatst.

 

De H. Donatus was monnik te Luxeuil (Frankrijk). Hij was van adel en werd later bisschop van Besamcon. Hij stierf in 660.

 

Tijdens de slag om Gijzenzele (Tweede Wereldoorlog) werd het kapelletje door een soldaat: verwoest en maar werd later heropgebouwd.

 

Thans is deze kapel volledig verdwenen.

Het Onze Lieve Vrouwkapelletje

Over dit kapelletje is weinig of niets terug te vinden.

 

Het enige dat men weet is dat het opgehangen was in een grensboom (grens Oosterzele, Landskouter, Gijzenzele) in de WuIgestraat. Het is thans ook volledig verdwenen.

Kapel van Onze Lieve Vrouw van de wonderbare medaille

De bouw van de Onze Lieve Vrouwkapel in de Brielstraat (1990), is nauw verbonden

 

met het ontstaan van de Boerderijklassen op de Vierhoekhoeve.

 

De gebouwen waarin nu, jaar in jaar uit, lagere schoolkinderen komen genieten van een inspirerende week op de boerderij, werden eertijds bewoond door een zeer gelovige vrouw. Niettegenstaande langdurige twijfel besliste zij op een bepaald moment afstand te doen van haar hoeve en maakte zo de uitbouw van de boerderijklassen mogelijk.

 

Haar beslissing was het gevolg van een inzicht dat zij ontving tijdens de Kerstnacht

 

van het jaar 1989. Zij werd overweldigd door een innerlijk beeld van een schitterend

 

witte Lieve Vrouw omringd door een grote menigte kinderen.

 

In de Middeleeuwen zou men gesproken hebben van een visioen, in deze tijd spreken we eerder over een “visie”. De kapel is ondermeer een dankbare herinnering aan de toekomstvisie, van deze diepgelovige vrouw, die met een moedige beslissing, hoe moeilijk dit voor haar ook was, zoveel mogelijk heeft gemaakt.

 

Daarom werd deze kapel ook toegewijd aan Onze Lieve Vrouw van de Wonderbare medaille.

 

Ook de plaats waar de kapel werd gebouwd, werd niet lukraak gekozen. De kapel

 

staat exact op de plek waar vroeger de Middeleeuwse rechtbank, de zogenaamde

 

“Vierschaar”, haar gevreesde vonnissen uitsprak. De Vierschaar sprak recht naar

 

wereldse maatstaven, en ook de Bijbel verhaalt over een Vierschaar die de profeet

 

Daniël veroordeelde.

 

De kapel die de plaats van de Vierschaar heeft ingenomen verwijst naar de boodschap dat er boven de wereldse rechtspraak een hogere rechtvaardigheid bestaat: het geloof leeft, en Maria wijst de weg, de weg naar haar Zoon, Jezus, de Verlosser van de wereld.

 

En zoals het bezoek aan een kapel, altijd een ontmoeting is met de diepere werkelijkheid van het bestaan, zo wil ook de Vierhoekhoeve een ontmoetingsplaats zijn voor iedereen die op zoek is naar de Bron, waaruit altijd weer, nieuw leven ontspringt.

 

(tekst ons bezorgt door familie De Sutter uit Gijzenzele)